İznik Gölü yüzey su ve sedimentinin metal(loid)ler açısından çok değişkenli istatistiksel analizler ve indekslerle değerlendirilmesi
No Thumbnail Available
Date
2024
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Türkiye'nin Güneydoğu Marmara bölgesinde orta Kuzey Anadolu fay kolu üzerinde yer alan tektonik kökenli bir gölü olan İznik Gölü'nün su ve sedimentindeki otuz üç farklı metal(loid) (Mo, Cu, Pb, Zn, Ag, Ni, Co, Mn, Fe, As, U, Au, Th, Sr, Cd, Sb, Bi, V, La, Cr, Mg, Ba, Ti, B, Al, W, Sc, Tl, S, Hg, Se, Te ve Ga) miktarı bu çalışmada araştırılmış olup İznik Gölü'nün korunması amaçlanmıştır. Gölden Eylül 2022'de bir defaya mahsus 25 farklı istasyondan su ve sediment örnekleri alınmış metal(loid) konsantrasyonları, ICP-MS cihazı kullanılarak analiz edilmiştir. Su numuneleri için yapılan analizlerde anlamlı bir birikim tespit edilememesinden dolayı birikim farklılığı gösteren metaller sediment numunelerinde incelenmiştir. Sedimentten alınan numunelerin analiz sonuçlarında en az birikim yapan metal(loid)in Cd olduğu, en fazla birikim yapan metal(loid)lerin Fe ve Al olduğu tespit edilmiştir. Sediment Kalite Rehberi kullanılarak yapılan incelemeler de toplam toksik birikime en fazla katkının As (% 46,25) tarafından sağlandığı tespit edilmiştir. İznik Gölü'nün su ve sediment kalitesi hakkında bilgi sahibi olmak ve göl ekosisteminin sürdürülebilirliğine katkı sağlamak için yapılan bu çalışma sonucunda elde edilen verilere göre, metal(loid) kirliliğinin sınır değerlerin altında olduğu, ekosistem ve insan sağlığı açısından tehlikeli bir seviyede olmadığı değerlendirilmektedir.
Thirty-three different metals (loids) (Mo, Cu, Pb, Zn, Ag, Ni, Co, Mn, Fe, As, U, Au, Th, Sr, Cd, Sb, Bi, V, La, Cr, Mg, Ba, Ti, B, Al, W, Sc, Tl, S, Hg, Se, Te and Ga) were investigated in this study and aimed to protect Lake Iznik. Water and sediment samples were taken from 25 different stations for one time in September 2022 and metal (loid) concentrations were analyzed using ICP-MS device. Since no significant accumulation was detected in the analysis of water samples, the metals showing accumulation differences were examined in sediment samples. In the analysis results of the sediment samples, it was determined that the least accumulating metal (loid) was Cd and the most accumulating metal(loid)s were Fe and Al. It was determined that the highest contribution to the total toxic accumulation was provided by As (46.25%) in the examinations made using the Sediment Quality Guide. According to the data obtained as a result of this study, which was carried out to have information about the water and sediment quality of Lake Iznik and to contribute to the sustainability of the lake ecosystem, it is evaluated that metal (loid) pollution is below the limit values and is not at a dangerous level in terms of ecosystem and human health.
Description
Keywords
metal(loid), sediment kalite rehberi, metal(loid)- metal(loid) ilişkisi, İznik Gölü