Irak’ta Yetiştirilen Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinde Kallus Oluşumu ve Bitki Rejenerasyonu
No Thumbnail Available
Date
2007
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Bu çalışmada, Irak florasında genetik materyal olarak ve yetiştiricilik açısından önem taşıyan ekmeklik
buğday çeşitleri Temmuz 2, Irak, Eliz 66, İba 99 Musaddak, İba 99 Müseccel materyal olarak kullanılmıştır.
Araştırmada, kullanılan çeşitlerde kallus ve rejenere bitkicik potansiyelinin in vitro koşullarında belirlenmesine
çalışılmıştır. Kallus oluşumu için 8 ml/L 2,4-D içeren katı MS ortamı oranı ve bitki rejenerasyonu için 20 g/l
sucroz ve 7 g/l agar içeren katı MS ortamı kullanılmıştır. Çalışmada, kallus oluşumu, kallus ağırlığı,
rejenerasyon kapasitesi, kültür etkisi ve rejeneratif bitki sayısı parametreleri belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara
göre; kallus oluşumu % 88.75 (Eliz 66) – % 98.75 (İba 99 Musaddak), kallus ağırlığı 0.7025 g (Temmuz 2) -
7.2179 g (Eliz 66), rejenerasyon kapasitesi % 86.75 (Eliz 66) – % 98.75 (İba 99 Musaddak), kültür etkisi %
77.50 (Eliz 66) – % 97.50 (İba 99 Musaddak) bitki sayısı ise de 3.500 (İba 99 Musaddak) – 16.26 (Temmuz 2)
arasında belirlenmiştir. Ayrıca, karakterler arasındaki ilişkiler incelendiğinde; kallus ağırlığının yüksek olması
bitki sayısını arttırmıştır (r = 0.674**). Artan kallus ağırlığı, rejenerasyon yeteneğinin yüksek olmasını (r =
0.900**) sağlamıştır. Irak’ta geliştirilip tescil edilen ve yaygın olarak yetiştirilen (kuraklık, tuzluluk gibi bazı
abiyotik stres faktörlerine dayanıklı / toleranslı) bazı ekmeklik buğday çeşitlerinde kallus oluşumu ve
rejenerasyon yetenekleri; bir başka deyişle bu çalışmada adı geçen buğday çeşitlerinin doğrudan gen aktarma
yöntemlerinde kullanılabilme potansiyelleri belirlenmiş, bunlardan Irak çeşidinin bu tip çalışmalarda en uygun
çeşit olduğu belirlenmiştir.
Some common wheat varieties such as Temmuz 2, Iraq, Eliz 66, İba 99 Musaddak, İba 99
Müseccel which are important as genetic material and in agriculture of Iraq were used in this study. Experiment
was carried out at the biotechnology laboratories of Department of Field Crops, Agriculture Faculty of Ankara
University; the aim of this research was to determine the callus induction and plant regeneration for these
varieties under in vitro conditions. For this purpose 8 ml/l 2,4-D was used for callus induction and 20 g/l agar
was used for plant regeneration as MS. Parameters such as callus induction, callus weight, regeneration
capacity, culture efficiency and number of regenerated plant were measured in this study. According to obtained
result; callus induction was % 88.75 (Eliz 66) – % 98.75 (İba 99 Musaddak), callus weight was 0.7025 g
(Temmuz 2) – 7.2179 g (Eliz 66), regeneration capacity was % 86.75 (Eliz 66) – % 98. 99 Musaddak), cluture
efficiency was % 77.50 (Eliz 66) – % 97.50 (İba 99 Musaddak) and number of regenerated plants was 3.500
(İba 99 Musaddak) – 16.26 (Temmuz 2). In addition, when investigated relationships among traits; there was
significant relationship between callus weight and number of regenerated plants (r = 0.674**). And also,
regeneration capacity was effected as significantly by callus weight (r = 0.900**). Callus induction and
regeneration capacity or their potential of the production process of trans genetic plant were investigated of
some Iraqi common wheat varieties (which are resistant / tolarent to the drought, salt and some abiotic stress
factors) in this research; and also, it was determined Irak variety is most favorable for this kind of studies.
Description
Keywords
Buğday, Doku kültürü, Kallus oluşumu