Pisidia Antiokheia Aedilicus Kilisesi’nden bebek ve çocuk iskeletlerinde saptanan patolojilerin antropolojik açıdan değerlendirilmesi
No Thumbnail Available
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara : Ankara Üniversitesi
Abstract
Pisidia Antiokheia antik kentindeki Aedilicus Kilisesi’nde 2015 yılında
yapılan kazılarda kilisenin ana nefinde 5 mezar açığa çıkarılmıştır. MS
6. – 10. yüzyıllar aralığına tarihlendirilen mezarlardan üçü; iki bebek ve
bir çocuğa aittir. Söz konusu mezarlardan bebek ve çocuk iskeletleri
üzerinde yürütülen bu çalışmada, dişlerde ve iskelette gözlemlenebilen
patolojilerden yola çıkılarak onların yaşamlarında maruz kaldıkları
fizyolojik baskıların belirlenmesi, sağlıklarına ve dolayısıyla büyümelerine
etki eden etmenlerin anlaşılması amaçlanmıştır. Bu amaçla bebeklerin
ve çocuğun diş sürme aşamalarına göre ölüm yaşları belirlenmiş, uzun
kemiklerinin diyafiz ölçüleri alınmış, diş ve iskeletlerindeki patolojik
bulguları tespit edilmiştir. Antropolojik incelemelere göre bebeklerden
biri (Güney Mezarı 1) yaklaşık 9 aylık, diğeri (Mezar 4) yaklaşık 18 aylık,
çocuk (Mezar 1) ise yaklaşık 6 yaşındadır. Dokuz aylık olan bebeğin
(GM1) kafatası, yüz ve uzun kemiklerindeki bulgular, C vitamini eksikliği
olarak tanılanan iskorbüt hastalığını işaret etmektedir. On sekiz aylık olan
diğer bebeğin (Mezar 4) incelenebilen kafatası kemiklerindeki porotik
hiperostosis demir eksikliği anemisiyle ilişkilendirilmiştir. Sözü geçen
bebeğin, süt dişlerinin 1 ve 2 ölçeklerinde aşınması bir süredir ek gıdalarla
beslendiğini düşündürmektedir. Diğer yandan 6 yaşındaki çocuğun
(Mezar 1) vücut kemiklerindeki anomaliler yaşamında muhtemelen
Serebral palsiden (SP) kaynaklanan bir engeli olduğunu işaret etmektedir.
Bebek ve çocukların hepsinde uzun kemiklerinin büyümesinde gerilik
tespit edilmiştir. Genel olarak değerlendirildiğinde bulgular; Aedilicus
Kilisesi’ndeki bebeklerin, çocukların ölümlerine yol açan nedenler
hakkında kesin sonuçlar sağlamasa da muhtemelen kötü beslenme,
yetersiz anne bakımı gibi sosyokültürel örüntülerin ve ilişkili çevresel
koşulların olumsuz etkilerini sergilemektedir
Description
Keywords
Orta Bizans, Serebral palsi