Münif Paşa’nın İlm-i Tedbîr-i Memleketi'nin Türk iktisat tarihindeki yeri
No Thumbnail Available
Date
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Anabilim Dalı
Abstract
Modern iktisat düşüncesinin Osmanlı fikir hayatına girmesi 19. yüzyılın içerisinde gerçekleşmiştir. 1850’den sonra iktisat alanındaki yayınların artması, yeni iktisadi düşüncenin yayılmaya başladığının göstergesidir.Bu alanda Mehmet Tahir Münif Paşa Mecmûa-i Fünûn dergisinin bir sayısında “İlm-i Tedbîr-i Memleket” adında, kırk sayfadan oluşan, soru-cevap şeklinde hazırlanmış bir iktisat risalesi yayımlamıştır. Liberal iktisat düşüncesinin hakim olduğu görülen risale, derginin yanında ek olarak sunulmuştur. Münif Paşatarafından yazılan “İlm-i Tedbîr-i Memleket”in diyalog biçiminde yazılmış ve üslubun sade tutulmuş olması, risalenin iktisat bilimini halka tanıtmak amacıyla oluşturulduğunun göstergesi sayılabilir.Münif Paşa’nın Hukuk Mektebi’nde verdiği derslerin notlarından oluşan İlm-i Servet adlı iktisat kitabı ise söz konusu risaleden yirmi sene sonra yayımlanmıştır.Liberal iktisat anlayışının sergilendiği İlm-i Servet, Münif Paşa’nın, döneminin bazı uygulamalarına ve Adam Smith ile Thomas R. Malthus’un teorilerine yaptığı eleştirilerle özgün bir nitelik kazanmıştır.“İlm-i Tedbîr-i Memleket” ile İlm-i Servet incelendiğinde her iki eserdeki iktisadi konuların ve görüşlerin benzerlik taşıdığı görülmektedir. Bu benzerliğe dayanarak “İlm-i Tedbîr-i Memleket”in İlm-i Servet’e temel oluşturduğu söylenebilir.Abstract The introduction of the modern economic thought into the Ottoman ideal life has occured in 19th century. The increasing number of the publications about economics after the year 1850, was a sign of the expansion of the economic thought.In this ideal area, Mehmet Tahir Münif Paşa had published a tractate in an issue of Mecmûa-i Fünûn about basic economics, named “İlm-i Tedbîr-i Memleket” and consisting of 40 pages. The tractate, which has been dominated by the liberal economic thought, had been published as an attachment of the magazine. It can be accepted as an indication for Münif Paşa’s aim of publicizing the science of economics that he had written “İlm-i Tedbîr-i Memleket” as a dialog consisting of questions and answers, in a simple wording.The economics book named İlm-i Servet which consisted of Münif Paşa’s lecture documents at the Law School, had published nineteen years after the tractate.İlm-i Servet, in which the liberal thought of economics has been layed out, had gained an original composition with Münif Paşa’s criticisms to some applications in his period and theories of Adam Smith and Thomas R. Malthus.When “İlm-i Tedbîr-i Memleket” and İlm-i Servet are been analysed, it will be seen that the economic issues and views share similarity. In terms of this similarity, it can be claimed that “İlm-i Tedbîr-i Memleket” had provided a basis for ‘İlm-i Servet’.
Description
Keywords
İktisadi tarih ve durumlar, Felsefe (Genel), SOSYAL BİLİMLER (GENEL)